TUVALET EĞİTİMİ VERİRKEN CEZA-ÖDÜL SİSTEMİ KULLANILMALI MIDIR?

2-4 yaş arası çocukluk dönemi, çocuklar için muazzam duygusal ve psikolojik bir büyüme çağıdır. Tuvalet eğitimi, bağımsızlık, kendini fark etme (vücudunun farkındalığı) ve sosyal farkındalık gibi çocukların çözdüğü sorunların çoğunu kapsar. Yetişkinler çoğu zaman bir çocuk için bu dönemin ne kadar zor olduğunu unutur.

Bazı çocuklar tuvalet eğitimi konusunda daha rahat ustalaşır. Çünkü ıslak veya kirli olma hissini sevmezler. Bir kısmı büyük çocuklar gibi olma istekleri ile motive olurlar. Bir kısmı da ebeveynlerini, sevdiklerini ve lider gördüğü insanları taklit etme istekleriyle motive olur.

Her çocuğun öğrenme süreci birbirinden farklıdır. Tuvalet eğitimi için belli zaman sınırları ve yaptırımlar uygulayarak çocuğunuza veya kendinize baskı yapmayın. Zaten bu dönem boyunca çocuklarda dışkılarını tutma, kronik kabızlık, tuvalet kaygısı, kontrol savaşları ve özgüven eksikliği gibi olumsuz sorunlar oluşabiliyor. Aynı zamanda uzun vadeli fiziksel ve duygusal etkileri olabilecek istemeden dayatılan baskı ve stres duyguları da bulunuyor. Bu durumda ebeveynlerin de çocukları cezalandırmamaları gerekiyor. Tuvalet alışkanlığını öğrenmeyi başaramayan bir çocuğu cezalandırdığınızda; çocuk kendisini aşağılanmış, utanmış, kızgın, haksız ve pes etmiş hissedebilir. Bunu nasıl öğreneceğini zaten bilmiyordu ve cezalandırıldığı zaman bu durumu başarısızlık olarak görebilir. Bu karışık duyguların tümü çocuğun bu durumu stres kaynağı olarak görmesine ve daha fazla çiş kazası geçirme ihtimaline neden olur.

Ödüller ise bazen çocukları yapmasını istediğimiz şeyi yapmaya teşvik eder. Ama bu rüşvetle aynı şey değildir. Çocuğunuz rüşvet verildiğini hissetmek yerine ödüllendirildiğinde daha iyi hissedecektir.

Tuvalet eğitiminde ödül, kazandırmaya çalıştığınız davranışın sorumluluklarını yerine getirmesine karşılık olarak verilmelidir. Çocukların tuvalet eğitimli olması için atması gereken çok sayıda adım vardır. Sadece hedefe yönelik ödül vermeye odaklanmayın. Her bir adım için (tuvalete gitti, pantolonunu indirdi, kendisi çişini yaptı, ellerini yıkadı vs. gibi) puan verip puanlarına karşılık ödül verin. Ödüllerin tuvalet eğitiminde etkili olabilmesi için ailelerin hediyeleri gecikmeden almaları daha uygun olacaktır.

Sonuç olarak tuvalet eğitimi boyunca ödüller teşvik edici olsa da cezalar sadece çocukların korkularını artırır.